De afgelopen weken moest de politie landelijk geregeld uitrukken voor incidenten met gelblasters: speelgoedpistolen die lijken op airsoftgeweren. Middels deze speelgoedwapens kunnen in hoog tempo gelballetjes afgevuurd worden. De politie rukte meermaals uit naar aanleiding van meldingen van voorbijgangers die dachten dat zij een wapen hadden gezien. Gelblasters zijn soms namelijk niet van echt te onderscheiden. Wat zijn de gevaren met betrekking tot op wapens gelijkend speelgoed? En in hoeverre is hierin juridisch voorzien?
Wapens of voorwerpen die als zodanig gelijken dan wel dienst kunnen doen komen geregeld voor. Gelblasters vormen een actuele trend. Doordat het nepwapen niet apart wordt geselecteerd in de politiedatabase ontbreken harde cijfers, maar dat het aantal incidenten toeneemt staat buiten kijf. Dit is een landelijke trend: gelblasters worden gesignaleerd van Groningen tot aan Heerlen. De politie heeft de afgelopen weken landelijk meldingen ontvangen van jongeren die met de nepwapens op zak liepen en hiermee soms voorbijgangers raakten. In Rotterdam moesten agenten in één nacht maar liefst driemaal uitrukken voor gelblasterincidenten. De trend van gelblasters lijkt samen te hangen met TikTok waarop geregeld video’s verschijnen die met de nepwapens rondlopen en hiermee voorbijgangers (proberen te) beschieten. De schrikreactie is het voornaamste in deze TikTok-video’s. Hoewel de nepwapens misschien onschuldig lijken, kan een schot met een gelballetje pijnlijke en brandende plekken veroorzaken. Als zo’n gelballetje bijvoorbeeld in een oog belandt kan de schade nog groter zijn. De lage verkoopprijzen van dit wapenspeelgoed maken de aanschaf laagdrempelig, voor zo’n €10,- kan al een eenvoudige gelblaster aangeschaft worden.
De nepwapens kunnen dus pijnklachten veroorzaken, maar dit is volgens de politie niet de grootste zorg. Zij maakt zich meer zorgen om het feit dat de politie op afstand niet goed kan inschatten of het om een nep- of echt wapen gaat. Zodoende wordt elke melding van iemand die (vermoedelijk) met een wapen rondloopt zeer serieus genomen. Zo zijn door de politie al meermaals waarschuwingsschoten gelost met een echt wapen inzake een gelblasterincident. De politie stelt hierin geen risico te kunnen nemen. Vooral de kleur van de nepwapens kan het maken van onderscheid bemoeilijken. Een grijze gelblaster oogt een stuk dreigender dan een fluorescerend roze exemplaar. Vanwege de incidenten en bijbehorende veiligheidsrisico’s besloot webwinkelgigant bol.com om de verkoop van gelblasters aan banden te leggen. De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema onderzoekt een verbod op de verkoop van dergelijke voorwerpen.
De Regeling Wapens en Munitie behelst tevens voorwerpen die zodanig op een wapen gelijken dat zij voor bedreiging of afdreiging geschikt zijn. Hieronder vallen voorwerpen die wat betreft vorm en afmeting een sprekende gelijkenis vertonen met ‘echte’ vuurwapens. Zo ook gelblasters. Het gebruik van een gelblaster kan resulteren in een strafblad. Gebruik van een gelblaster kan namelijk gecategoriseerd worden onder openbare geweldpleging. Middels de campagne ‘Beter blijft je blaster thuis’ waarschuwt de politie jongeren voor de gevaren van gelblasters.